Wiercenie
Wiercenie to nic innego jak metoda wykonywania otworów w pełnym materiale przy użyciu narzędzia jedno-, dwu- lub trzyostrzowego, zwanego wiertłem. Otwory mogą być wykonywane od razu lub w kilku etapach, ale wtedy należy zostawić określony naddatek materiału, aby poddać go dalszej obróbce. Otwory uzyskane tą metodą nie mają idealnego kształtu, ani wymiaru (IT10-IT14) oraz dodatkowo cechują się dużą chropowatością (większą niż Ra 5 μm) i dużym rozbiciem. Zależnie od rodzaju wiertła otwór może mieć przekrój kołowy lub wielokątny.
Zapraszamy do współpracy. Szczegółowe informacje o ofercie, warunkach współpracy można uzyskać telefonicznie
lub wysyłając zapytanie za pomocą formularza kontaktowego.
Skontaktuj się z nami
Radosław Misztela
+48 606 934 054
zmz@zmzcnc.com
Kamil Kraska
+48 601 053 186
zmz@zmzcnc.com
Wiercenie – dodatkowe informacje
Jak ocenić problemy w trakcie wiercenia?
Wiertło w trakcie wiercenia chowa się w materiale i nie jest łatwo oddzielić warstwę skrawaną od obrabianego detalu, gdyż jest to operacja uniemożliwiająca śledzenie postępu, a jedyne co możemy dostrzec bez zbytniego wysiłku to odległość wiertła od wierconego przedmiotu. Na pierwszy rzut oka można sądzić, że jest to banalna operacja i nie ma nic łatwiejszego, a tak naprawdę wiąże się ona z wieloma problemami, jak choćby złamane wiertła, bicie narzędzia i jego krótka żywotność, zła jakość i wymiar otworu, a wszystko to generuje wysoki koszt jednostkowy czy uciążliwość procesu przez plączące się na wiertle wióry.
Jak możemy sobie z tym poradzić? Na pewno znawcy tematu będą potrafili rozpoznać czy dźwięk w trakcie wiercenia jest prawidłowy – powinien być jednolity, równomierny, gładki… Kolejny sygnał o błędach w trakcie wiercenia to wygląd wiórów – powinny być krótkie i przypominać literę C. Oceniamy również jakość otworu na ile to możliwe, jego wymiary i zgodność z wymaganą tolerancją. Należy również obserwować stan zużycia narzędzia pod kątem przetarć czy narostów, które sygnalizują problem w procesie wiercenia. Z reguły wystarczy wtedy zmiana parametrów, aby uzyskać oczekiwany efekt. Zwiększenie posuwu oraz chłodzenie narzędzia często rozwiązuje problem długich wiórów. Zmiana prędkości wiercenia wyeliminuje narosty, a zmiana oprawki z ER na hydrauliczną polepszy mocowanie wiertła i zmniejszy bicie wiertła, a dzięki temu zwiększy się żywotność narzędzia.
Jakie inne operacje wiertarskie wykonujemy?
- Powiercanie, czyli powiększanie średnicy wywierconego wcześniej otworu. Wykonujemy je, aby wykonać większy otwór szczególnie w sytuacjach, gdy w trakcie wiercenia nie mamy możliwości odprowadzania ciepła, ani wiórów. Warto wtedy wywiercić otwór o mniejszej średnicy, a następnie przy pomocy większego wiertła go powiercić. Należy pamiętać, że proces ten nie poprawi dokładności wymiaru otworu, ani nie zmniejszy jego chropowatości.
- Rozwiercanie możemy wykonać po wierceniu lub powiercaniu. Pomaga poprawić dokładność wymiaru i kształtu, choć nie doprowadzi do idealnego stanu otworu. Należy pamiętać, aby pozostawić naddatek materiału pod tę operację.
- Pogłębianie pozwala na powiększenie średnicy otworu na pewnej jego głębokości w sposób stożkowy lub walcowy, aby schować łeb śruby.
- Nawiercanie służy do wykonywania otworów o niewielkim stosunku średnicy do głębokości, a wykonujemy je w celu zaznaczenia miejsca późniejszego wiercenia, ale również w celu poprawy prowadzenia wiertła.
Jakich wierteł używamy do wiercenia metali?
Na początku wiercenia, a właściwie przed jego rozpoczęciem pojawia się problem doboru wiertła do danego zlecenia produkcyjnego, który dotyka oczywiście i nas. Musimy wziąć pod uwagę wybór obrabiarki, dobór wiertła do materiału bazowego, wymaganą tolerancję otworu, jego długość, liczbę otworów, które mamy wykonać oraz fakt, czy jest to produkcja jednostkowa, czy masowa. Mamy mnóstwo katalogów z wszelkimi rodzajami wierteł, ale to my stajemy przed problemem co wybrać? Jeżeli planowany jest otwór o średnicy większej niż 20mm to pierwszym wyborem będzie wiertło na płytki. Niezbyt dokładne, ale do prostych zadań obróbkowych zupełnie wystarczające. Jednak, gdy mamy zlecenia wymagające, w których istotna jest powtarzalność detalu, mała średnica otworu, czy dokładność wykonania, to wtedy warto wybrać wiertło monolityczne pełno węglikowe. Nie jest to tanie rozwiązanie, ale na dłuższą metę zapewni nam oszczędność, gdyż takie wiertło ma długą żywotność i wysoką jakość otworu. Na rynku występują również wiertła z wymienną węglikową końcówką, które stanowią kompromis pomiędzy powyżej opisanymi opcjami.
Podstawowy podział wierteł ze względu na materiał wykonania:
- Ze stali HSS (stal szybkotnąca) – jedne z najczęściej stosowanych wierteł do metali, a szczególnie do stali, staliwa, miedzi, cynku oraz aluminium, mogą być również stosowane do wiercenia w drewnie czy tworzywach sztucznych,
- Ze stali HSS-E INOX (stal szybkotnąca z dodatkiem 5% kobaltu) – głównie stosowane do stali węglowej, stali nierdzewnej, stali kwasoodpornej, żeliwa, spiekach żelaza, jak i stali żaroodpornej. Ich odporność jest nawet sześciokrotnie większa w porównaniu do wierteł ze stali zwykłej. Za sprawą kobaltowej powłoki ich ostrza są bardzo twarde, a ich dodatkową zaletą jest bardziej płaski kąt nachylenia ostrza 135stopni. Pozwala to otrzymać lepsze centrowanie wiertła podczas rozpoczynania wiercenia. Wiertła te wymagają chłodzenia w trakcie pracy w specjalnym oleju.
- Z powłoką z azotku tytanu – idealne do najtwardszych metali jak np. żeliwo ciągliwe czy brąz utwardzony. Są to niezwykle twarde, skuteczne i wytrzymałe wiertła z wyjątkową odpornością na ścieranie, a przez to bardzo wytrzymałe.
- Z płytką wlutowaną G10 – do stali nierdzewnej, żeliwa oraz materiałów utwardzonych do 50 HRC,
Z węglików spiekanych VHM – do stali, stali nierdzewnej, żeliwa oraz materiałów hartowanych (ograniczeniem jest maszyna CNC z biciem osiowym mniejszym od 0,01mm).
Jak dobieramy wiertła?
Po pierwsze pod kątem uchwytu w wiertarce, co jest bardzo ważne, gdyż zły dobór uchwytu uniemożliwi korzystanie z wiertła.
Po drugie musimy dobrać odpowiedni rozmiar wiertła spośród najczęściej używanych od 3 do 32mm, który decyduje o szerokości otworu, ale istotna jest tu również długość wiertła, decydująca o jego głębokości.
Po trzecie wiertło dobieramy pod kątem wierconego materiału. Ponieważ nasze usługi to głównie obróbka skrawaniem metali, to najprościej rzecz ujmując zawsze wybieramy wiertła do metali. O ich rodzajach szerzej w punkcie „Jakich wierteł używamy do wiercenia metali?”.
Po czwarte ważny jest również kształt wiertła do metali z odpowiednią liczbą krawędzi tnących. Posiadają one zeszlifowaną krawędź skrawającą oraz rowek wiórowy, a część robocza jest niezwykle twarda, dzięki czemu wiertło może bez problemu wiercić nawet bardzo twarde materiały. Wiertło do metalu ma również niezwykle ostrą końcówkę, co pozwala na łatwe i szybkie skrawanie metalu, a także taką samą średnicę na całej swojej długości. Zależnie od przeznaczenia mogą różnić się krawędziami skrawającymi. Wiertła do metali miękkich jak np. mosiądz podczas wiercenia generują wióry, a ich krawędzie są bardziej płaskie, dzięki czemu łatwiej wchodzą w mosiądz. Natomiast wiertła przeznaczone do metali twardych tworzą opiłki i są znacznie ostrzejsze od tych do metali miękkich.